نقش اخلاق در موفقیت نظام اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم

هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه قرآن کریم، نسبت به ارزش های اخلاقی و تأثیر آن در موفقیت نظام اقتصادی است؛ و درصدد است که نشان دهد قرآن کریم فعالیت های اقتصادی خود را بر پایه اخلاق بنا نهاده است. به همین منظور در ابتدا، تعاریف واژگان اخلاق و اقتصاد، اقسام هر یک و پیوند این دو بیان شده است. سپس با بررسی نقش ارزش های معنوی در تولید و بهره وری، تأثیر این عوامل را در کنار عناصر مادی، موثر دانسته و با تحریم بعضی مشاغل و معاملات و تأکید بر اشتغال مناسب، جامعه را به سمت رشد اقتصادی سوق می دهد. نگارنده سپس به بررسی توزیع عادلانه، معیارها و راهکارهای آن پرداخته و درصدد است که نشان دهد اسلام می کوشد با برقراری این راهکارها. زمینه تعدیل ثروت و کاهش فاصله طبقاتی را فراهم سازد و با ارائه حدود، الگو و معیارهای مصرف از دیدگاه قرآن کریم، نشان می دهد که مصرف، هدف نهایی اسلام نیست و بر خلاف مکاتب اقتصادی دیگر، سعادت را منحصر در افزایش مطلوبیت و لذت استفاده از مصرف کالا و خدمات نمی داند و با دستوراتی که در کنار امر بمعروف ارائه می کند، هدف از مصرف را مشخص می سازد. آنگاه برخی ارزش هایی را که در رشد و توسعه اقتصادی نقش دارند، یادآور شده و تأثیر این عوامل را در رساندن جامعه اسلامی به سمت خودکفایی، اقتدار اقتصادی و کسب استقلال به اثبات می رساند و در نهایت به این نتیجه می رسد که اقتصاد اسلامی، با در نظر گرفتن ابعاد روحی و جسمی انسان، ملاحظات گسترده ای را در جهت حفظ ارزش انسان در نظام اقتصادی و همچنین خدمت به او برای تأمین نیازمندی های خویش در نظر می گیرد و بدین ترتیب، تدارک جامعه ای را می بیند که عدالت اقتصادی با حفظ ملاک ها و ارزش های اخلاقی در آن تحقق می یابد تا در پرتو پیوند خجسته ”اخلاق و اقتصاد”، رفاه مادی و سعادت ابدی انسان فراهم شود.